കമലാ സുരയ്യ

നൃത്തത്തിന്റെയും നിശബ്ദതയുടെയും ഭാഷ — ശോഭനയുമായി 1987ൽ നടത്തിയ ഖത്തർ അഭിമുഖം
സംഭാഷണം: ഏ.വി.എം ഉണ്ണി

1987-ൽ ഖത്തറിൽ, തിരക്കേറിയ കലാപരിപാടികളുടെ ഇടയിൽ, ഏ.വി.എം ഉണ്ണിക്ക് ലഭിച്ച അപൂർവ അവസരം — ശോഭനയുമായി നടത്തിയ അഭിമുഖം. ആ സമയത്ത് അവൾ ഒരു യുവനർത്തകിയും സിനിമാതാരം ആകാനുള്ള വഴിയിലുമായിരുന്നു. നൃത്തത്തിൻറെ ആത്മാവും കലയുടെ ഉത്തരവാദിത്വവും തമ്മിലുള്ള അവളുടെ ചിന്തകൾ ഇന്നും അത്ര തന്നെ പ്രസക്തമാണ്.


ഉണ്ണി: ശോഭന, നിങ്ങൾക്ക് നൃത്തം ജീവിതമാകാൻ തുടങ്ങി എന്നത് എപ്പോൾ ആയിരുന്നു?

ശോഭന: ബാല്യത്തിൽ തന്നെ. അമ്മയും അമ്മാവിയും രണ്ടുപേരും കലയോട് അടുക്കിയവരായിരുന്നു. വീട്ടിൽ തന്നെ സംഗീതവും നൃത്തവും നിറഞ്ഞിരുന്നുവെന്നത് എന്റെ ഭാഗ്യം. ആദ്യം അത് വിനോദം മാത്രമായിരുന്നു, പിന്നീട് അത് ആത്മസാധനയായി മാറി. നൃത്തം എനിക്ക് ശ്വാസം പോലെ.


ഉണ്ണി: ഭാരതനാട്യം പോലെ കഠിനമായ ശൈലിയെ നിങ്ങൾ എങ്ങനെ സമീപിച്ചു?

ശോഭന: അതിനെ ഞാൻ ശാസ്ത്രീയതയായി കാണുന്നില്ല, മറിച്ച് ഭാവത്തിന്റെ ഭാഷയായി കാണുന്നു. ഓരോ അടവിലും, ഓരോ മുഖഭാവത്തിലും ഒരു കഥയുണ്ട്. പരിശീലനം ശരീരത്തെ നിയന്ത്രിക്കുമ്പോൾ, അനുഭവം മനസ്സിനെ തുറക്കുന്നു. ആ രണ്ടും കൂട്ടിക്കലർന്നാലാണ് യഥാർത്ഥ നൃത്തം പിറക്കുന്നത്.


ഉണ്ണി: സിനിമയിലും നൃത്തത്തിലും ഒരുപോലെ തിളങ്ങാൻ ശ്രമിക്കുന്നത് എളുപ്പമല്ലല്ലോ?

ശോഭന: ശരിയാണ്. സിനിമക്ക് വേറൊരു ലോകം ഉണ്ട്; അതിൽ നൃത്തത്തിന്റെ ആഴം എല്ലായ്പ്പോഴും കാണാൻ സാധിക്കില്ല. പക്ഷേ ഞാൻ രണ്ടിനെയും വേർതിരിക്കുന്നില്ല. നൃത്തം എന്റെ അടിത്തറയാണ് — അത് ഇല്ലെങ്കിൽ ഞാൻ നിലനിൽക്കില്ല. സിനിമയിലെ പ്രകടനം പോലും നൃത്തത്തിന്റെ ചലനങ്ങളിലൂടെ തന്നെ ഞാൻ കാണുന്നു.


ഉണ്ണി: വിദേശ വേദികളിൽ (ഈ അഭിമുഖം നടന്ന ഖത്തറിലേത് പോലെയുള്ള) നൃത്തം അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ എന്താണ് വ്യത്യാസം അനുഭവിക്കുന്നത്?

ശോഭന: വിദേശ വേദികളിൽ മലയാളികൾ അടങ്ങിയ പ്രേക്ഷകരെ കാണുമ്പോൾ മനസ്സിൽ ഒരുതരം ഉണർവ് ഉണ്ടാകും. അവർക്ക് അത് വെറും കലാരൂപമല്ല, ഒരു ഓർമ്മയാണ്. അവർക്ക് നാട്ടിന്റെ മണ്ണിനെയും സംഗീതത്തെയും ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നതായാണ് അവർ നൃത്തം കാണുന്നത്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വിദേശ വേദികളിലെ ഓരോ പ്രകടനവും എനിക്ക് ഏറെ ഉത്തരവാദിത്വമുള്ളതാണ്.


ഉണ്ണി: നിങ്ങൾക്ക് നൃത്തം എന്നത് എന്താണ് വ്യക്തിപരമായി അർത്ഥമാക്കുന്നത്?

ശോഭന: നൃത്തം എനിക്ക് സ്വയം സംസാരിക്കാനുള്ള വഴിയാണ്. ചില വികാരങ്ങൾ വാക്കുകളിൽ പറയാനാകില്ല — അവ ചലനങ്ങളിൽ മാത്രം പിറക്കുന്നു. ആ മൗനം തന്നെയാണ് കലയുടെ സത്യമായ ഭാഷ.